قاعدهي درئ يكي از مهمترين قواعد جزايي فقه اسلامي و مورد پذيرش و تأكيد فقيهان عامه و خاصه مي باشد. اين قاعده از اصول مترقي دادرسي كيفري در دين مبين اسلام بوده و با اصل برائت و اصل تفسير شك به نفع متهم در حقوق جزا كه جهان غرب در دو سه قرن اخير با آنها آشنا شده هماهنگي دارد. با هدف پايان نامه‌ي حاضر ارائه تصويري روشن از جايگاه قاعدهي مذكور درمحاكمات جزايي و قانون مجازات اسلامي و فتاواي حضرت امام خميني مي‌باشد. براي نيل به اين هدف شيوه‌هاي معمول در بحث از قواعد فقهي مورد نظر قرار گرفته و پس از شرح و تفسير واژگان قاعده، مدارك و مستندات آن مطرح گرديده است. مهمترين بحث در مورد قاعدهي درء بررسي دامنه‌ي شمول آن از جهات مختلف (نسبت به انواع شبهه: شبهه‌ي حكميه و شبهه‌ي موضوعيه – نسبت به انواع مجازات: حدود، تعزيرات و قصاص – نسبت به صاحب شبهه: متهم و شبهه‌ي قاضي) است كه دراين نوشتار به تفصيل مطرح شده است. رابطه‌ي قاعدهي درء با اصول و قواعد فقهي و حقوقي ديگر و نظرات فقهاء عامه نيز مورد توجه خاص قرار گرفته است. چگونگي انعكاس قاعدهي درء درقانون مجازات اسلامي نيز با استناد به مواد مختلف قانوني به بحث گذاشته شده است. در همين ارتباط پيشنهاد مي‌شود كه جداي از استناد به قاعدهي درء در موارد پراكنده، د ضمن اصول كلي قانون مجازات اسلامي ماده‌اي به طرح قاعدهي درء اختصاص يابد. ديدگاههاي حضرت امام خميني كه در همه‌ي فصل‌هاي پايان‌نامه نيز بدان توجه شده، در فصلي مستقل يكجا گردآوري شده است.