اصالت فاعلیت اسمای الهی در برابر فاعلیت اعیان ثابته علمی یکی از وجوه تبیین نقش محوری اسماءدر عرفان امام خمینی است. فاعلیت اسمای الهی چنان است که اشیا نه تنهادر وجود که دربقا، آن به آن نیازمند اسمای الهی وتحت ربوبیت آنها هستندو این مهم ترین وجه تمایز فاعلیت اسمای الهی نسبت به فاعلیت های طبیعی است . بنابرنظر امام، اشیا دارای دو وجه هستند: وجهی به لحاظ ذات و تعین شان که بااین وجه، ظلمانی وضعیف هستند؛ اما همین اشیا، صورت و وجهی روبه عالم اسما دارند و این همان وجهة نورانی ووجه باقی و جهت قوت آنهاست که با اضمحلال تکثرات و تعینات وقیامت اشیا ،باقی است. نظر به وجهة نورانی و حقانی اشیا و توجه به رشتة اتصال آنها با عالم اسما،رویکردی صرفا عرفانی است . عارف در مقام اسمیت آن چنان فاصله ظاهر مظهر در نگاهش برداشته می شودکه اشیا را همان اسمای ظاهر در آنها می بیند. امام با بنیان این اصل که تجلیات الهی جز در قالب تعینات اسمائی و صفاتی ممکن نیست ،گامی دیگر در راستای تبیین نقش محوری اسما در ایجاد اشیا برداشته است .نتیجه این اصل آن است که تجلیات شهودی بسان تجلیات وجودی جز در حجاب اسما امکان پذیرنباشد.بدین ترتیب نهایت معرفت عارفان، شهودحق تعالی در حجاب اسمای ذاتی است . درعرفان امام مبحث اسمای الهی چنان در مباحث عمدةهستی شناسی و جهان شناسی و انسان شناسی تنیده شده است که برای تبیین نقش اسما در شاکلة این مباحث باید آنها را یک به یک و از نو و با نظر به مبحث اسما تبیین نمود. واژگان کلیدی: اسم ، ذات غیبی ، احدیت ، ادوار و اکوار، حقیقت محمدی، حقیقت علوی