در اندیشه عارفان ، جهانی متمایز از خداوند وجود ندارد ، و همه آن چه که غیر یا ماسوی الله خوانده می شود ، مظاهر و مجالی تجلیات وجود الهی هستند ، وجودی که خویش را در جهان آفرینش به نمایش می گذارد . نگاه عارف برخلاف عالم و فیلسوف که به جهان از جهت ساختار طبیعی یا هستی شناختی نظر می افکنند ، معطوف به مظهریت اسماء و صفات حُسنای الهی بودن آن است که بهره مند از آموزه های قرآنی نیز می باشد و این بهره مندی در آثار عرفانی امام خمینی (س) کاملا مشهود است ؛ تا آن جا که می توان آن را از جمله شاخصه هاي عرفان امام (س) نسبت به شناخت جهان یا تفسیر عرفانی از جهان دانست . از این روی ، در این رساله ، برای تبیین اندیشه های قرآنی عرفانی امام (س) درباره جهان ، به استخراج مبانی تفسیری و اصول جهان شناختی عرفانی در تفسیر امام خمینی (س) پرداخته ایم . برخی از این مبانی تفسیری : لحاظ کردن حیات و شعور در موجودات ، ذو مراتب بودن جهان ، جواز برداشت های اخلاقی عرفانی از آیات ، و وضع الفاظ برای روح معنا . نیز اصول جهان شناختی در تفسیر امام خمینی (س) عبارتند از : جهان به مثابه تجلی وجود حق (مراتب عالم) ، خلافت اسمائی ، نگاه تنزیهی و تشبیهی به عالم ، و رابطه خدا و خلق (نگاه وحدت وجودی) در تفسیر عرفانی جهان .