عقد ضمان يكی از عقودتبَعی است كه به دنبال وقوع دين ،محقق میشود. درميان علماء فقه وحقوق،آراء متشتت و گوناگونی، پيرامون احكام و شرايط تحقق آن وجود دارد،به گونه‌ای كه موجب تناقص آراء در مواد قانون مدنی و تجارت و آيين دادرسی مدنی ايران گرديده است. در اين نوشتار ، سعی بر آن شده است تا تمام مباحث مربوط به عقد ضمان درچهار فصل مطرح گرديده و مورد بررسی قرار گيرد . در فصل اول، نگارنده به سابقه تاريخی و تعريف و مفهوم ضمان واقسام آن پرداخته و در فصل دوم كه مهمترين فصل رساله نيز می‌باشد ،ماهيت فقهی و حقوقی ضمان،در دو مبحث مورد بررسی قرار می‌گيرد(ازحيث انعقاد و آثار). در فصل سوم، اوصاف و شرايط صحت عقد ضمان و در فصل چهارم، احكام و آثار ناشی از وقوع ضمان بر روابط طرفهای‌عقد ضمان(ضامن- مضمونٌ له- مضمونٌ عنه) مورد مطالعه ومداقه قرار می‌گيرد . در اين ميان ، تلاش نويسنده ، بر آن بوده است تا تمام مباحث مطروحه را به طور منسجم و به سبك توصيفی ــ تحليلی، شرح و توضيح دهد . واژگان كليدی: 1-ضمان 2-ضامن 3-مضمون له 4-مضمون عنه 5-ذمّه