موضوع پژوهش حاضر در مورد زندگی سیاسی- اجتماعی دکتر مصطفی چمران است تا با بررسی منابع کتابخانه¬ای، اسناد، مصاحبه با شخصیت¬های نزدیک و مرتبط، عملکردهای وی از آغاز زندگانی تا شهادت را با روش توصیفی تحلیلی مورد مطالعه قرار دهد. علاوه بر این، اندیشه و مواضع چمران نیز نسبت به رژیم پهلوی و تحولات قبل از انقلاب و همچنین انقلاب اسلامی و تحولات و جریانات حاضر در آن مورد بررسی قرار می¬گیرد. به‌طور کلی زندگانی چمران در دو بخش مخالفت با رژیم پهلوی و تلاش برای تثبیت انقلاب سپری شد که اولی حول محور مبارزه با شاه چه در داخل و خارج کشور و دومی پیرامون فعالیت¬های سازمانی و دفاع عملی از انقلاب در برابر دشمنان داخلی و خارجی گذشت. آغاز حیات سیاسی- اجتماعی چمران تحت تأثیر جامعه مذهبی و نهضت¬های ملی بود که پای وی را به مبارزات باز نمود و در قالب حرکت¬های ملی، مبارزات خود در داخل و خارج از کشور را پیگیری کرد. از اوایل دهه 1340 با توجه به تأثیر حرکت¬های داخلی و خارجی، شکل دیگری از مبارزات را آغاز نمود که مبتنی بر مکتب اسلامی بود و در قالب حرکت¬های ملی- مذهبی، در راستای اهداف انقلاب اسلامی قدم برداشت. مرحله پایانی زندگی چمران با حضور در ایران و فعالیت در بخش¬های مختلف سیاسی از جمله حضور در دولت موقت، نمایندگی مجلس و... و امور نظامی همچون نبرد با ضد انقلاب در کردستان و حضور در جبهه جنگ با عراق سپری شد. واژگان کلیدی: مصطفی چمران، کنفدراسیون، نهضت آزادی، سازمان امل، ستاد جنگ¬های نامنظم.