مهدی عراقی از جمله مبارزانی است که فعالیتهای سیاسی و اجتماعی خود را از پي شهریور 1320هـ.ش آغاز کرد. او متعلق به طبقۀ متوسط مذهبی بود که در دوره رضاشاه دچار تضییقات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی شد. این رساله بر آن است ضمن بررسی زندگی سیاسی و اجتماعی وی در بستر تاریخ معاصر از دوره رضاشاه تا آغاز نهضت امام خمینی(ره)، به این سؤال بپردازد که عراقی با چه زمینهها و تجربیاتی به عنوان عضوی از هیأتهای مؤتلفه اسلامی، به نهضت امام خمینی(ره) پیوست؟ آیا شباهتهایی میان فعالیتهای وی در جمعیت فداییان اسلام و هیأتهای مؤتلفه اسلامی وجود دارد؟ رویکرد وی در هر برهه به چه منوال بوده است؟ بر این اساس فرضیۀ اصلی این پژوهش این است که خاستگاه اجتماعی و مذهبی مهدی عراقی او را به سوی جریانهای سیاسی ـ مذهبی همچون فداییان و هیأتهای مؤتلفه اسلامی کشاند و با توجه به این پیشینه سرانجام در پیوند با نهضت امام خمینی(ره) قرار گرفت و با توجه به همین سوابق نظری و عملی در انقلاب اسلامی به ایفای نقش پرداخت. آنچه در این تحقیق مد نظر قرار داشته، بررسی شخصیت مهدی عراقی به عنوان فرد برجسته‌ای از یک خاستگاه اجتماعی معیّن با دغدغههای مذهبی است. از همین رو این بررسی علاوه بر زندگینامه نویسی یک تحقیق اجتماعی دربارۀ نقش و کارکرد گروههای مذهبی در فعالیتهای اجتماعی و سیاسی است. روش این پژوهش به شیوه توصیفی ـ تحلیلی میباشد و برای تحقیق حاضر علاوه بر مطالعات کتابخانهای از مطالعات میدانی(مصاحبه) نیز بهره گرفته شده است. کلید واژه ها: مهدی عراقی، جمعیت فداییان اسلام، هیأتهای مؤتلفه اسلامی، امام خمینی(ره)، انقلاب اسلامی