چکیده پایان نامه: بررسی مبانی نظری رویكردی مختلف به مهندسی فرهنگی در ایران بعد از انقلاب

انقلاب اسلامي ايران به عنوان يك انقلاب فرهنگي داراي آرمان هاي فرهنگي مختلفي بوده است و براي تحقق اين آرمان‌ها از ابتداي پيروزي انقلاب تا كنون رويكردها، سياست‌ها و جهت گيري‌هاي مختلفي نيز اتخاذ شده است. اين پژوهش در صدد است تا با اتخاذ روش توصيفي- تحليلي و مقايسه‌اي ضمن بررسي و تبيين رويكردهاي مختلف به مهندسي فرهنگي، ابعاد هر يك از اين رويكردها را با نگاهي بر فرهنگ و ويژگي هاي آن، مهندسي فرهنگي، انسان شناسي و نقش و وظيفه دولت در حوزه فرهنگ و نتيجه دخالت آن را ارائه نمايد. در اين راستا با ارائه يك چارچوب مفهومي از فرهنگ و مهندسي فرهنگي، از يك سو سعي شده است آرمان‌هاي فرهنگي انقلاب اسلامي در قانون اساسي و ديدگاه امام خميني(ره) و مقام معظم رهبري بررسي گردد و از سوي ديگر تلاش گرديده تا ضمن بررسي رويكرد هاي ايجابي و سلبي به مهندسي فرهنگي در راستاي تحقق اين آرمان ها، به مقايسه اين دو رويكرد نيز پرداخته شود. براي فهم بهتر آنچه كه در صحنه عمل بر اساس اين رويكردها اتفاق افتاده است، سياست ها، قوانين، مقررات و مصوبات‌‌ نهادهاي اصلي تصميم‌گير مانند شوراي انقلاب، مجلس شوراي اسلامي، مجمع تشخيص مصلحت نظام، شوراي عالي انقلاب فرهنگي و هئيت وزيران بررسي شده است . اين دو رويكرد اگر چه به لحاظ تعريفي كه از فرهنگ ارائه مي دهند با يكديگر تشابهاتي دارند ولي به لحاظ تعريفي كه از مهندسي فرهنگي، ويژگي هاي فرهنگ، انسان شناسي، نقش دولت در حوزه فرهنگ و نتيجه دخالت دولت در مهندسي فرهنگي جامعه ارائه مي نمايند با يكديگر اختلاف دارند. رويكرد سلبي به مهندسي فرهنگي بيشتر در محافل آكادميك وجود داشته ولي آنچه كه از ابتداي انقلاب تا كنون در صحنه عمل تجربه شده است رويكرد ايجابي با دو شيوه انقلابي و اصلاحي بوده است. اگرچه رويكرد ايجابي در برخي از زمينه ها موفق بوده وليكن اين رويكرد به تمامي اهداف خود دست نيافته است. كليد واژگان: انقلاب اسلامي، فرهنگ، آرمان هاي فرهنگي، مهندسي فرهنگي، رويكرد سلبي و ايجابي