(چکیده: شامل هدف تحقیق، روش تحقیق، طرح تحقیق و یافته و نتایج تحقیق می¬باشد) هدف نقبی به تاریکستان بخشی از تاریخ ایران زمین است که در هاله¬ای از ابهام و فراموشی و بی-توجهی قرار گرفته و بصورت متمرکز و واقع¬گرایانه به آن پرداخته نشده است. خاطرات پراکنده و اسناد انباشته شده و بدون استفاده، کورسوئی به نورستان تاریک تاریخ دارد اما این تشتت را تمرکزی نیاز بود و بی¬سامانی¬ها در «خاطرات» را سامانی. این قلم، کوشائی خویش بر تجمیع پریشانی¬ها و الفت نابسامانی¬ها نهاد و نورافکنی بر گوشه¬هایی از تاریک خانۀ زندان¬های ظلمانی شاه، و ظلم¬ها بر زندانیان بی¬گناه تابانیده تا باشد که راهروان راه حقیقت و سالکان طریقت تاریخ در آینده، این کوره راه کوبیده شده با گام¬های این حقیر را به شاهراهی بزرگ مبدل سازند. روش¬های تحقیق از کتابخانه¬ای گرفته تا میدانی، و توصیف وقایع و در برخی موارد، تحلیل را پیشۀ خویش داشته¬ام و گهگاه از ته مانده¬های خاطرات 900 شبانه¬روزی خود در زندان¬های شاهنشاهی نیز بهره¬جوئی نموده¬ام. اگر پرسشی به اذهان آید که از بافته¬های این رساله چه یافته¬هائی حاصل آمده؟ به تلخیص توان گفت که: «ماهیت وابسته¬ی رژیم شاهی روشن گردیده و راه¬های غیرانسانی برای دوام سلطنت او نمایانده شده و اینکه چه مشقت¬هایی برای کسب استقلال و آزادی و این جمهوری اسلامی کشیده شده و فشارها بر مبارزین، تشدید مبارزه را موجب گردیده و نتیجۀ مطلوب برای آمران شکنجه و شکنجه¬گران حاصل نگردیده و این تجربۀ تاریخی از شاهان، برای آیندگان به جای مانده که: «تکیـــــــه به سر نیزه توان کرد، لیک برای همیشه تکیه بر آن قوام آفرین نیست» واژگان کلیدی: زندان، زندانیان سیاسی، نهضت، دوران نهضت امام خمینی(ره)