مشخصات کتاب: تحلیل سبك و اصالت سبك اشعار امام خمینی

مولف: رحمان عزيزي
سال: 1391
محل نشر: تهران
نوبت چاپ: اول
صفحات: 157
شمارگان: 1000
چکیده:

گرچه حضرت امام شاعر نبود، اما شعر وسيله‌اي بود تا با كمك آن آنچه به عنوان بارقه عشق الهي بر دل و جانش زده ابراز نمايد و اين شرح فراق را كه همان دور ماندن از نيستان اصلي است در قالب كلمات موزون بيان نمايد. به هرحال شعر امام حاصل فناي در شكوه و عظمت حق تعالي و نتيجه‌ي شهود لقاي دلدار است كه از زبان دل بر قلم جاري شده است.
در اين زمينه، بعضي از كتب، مباحثي را به‌صورت پراكنده مورد بررسي قرار داده بودند از جمله كتاب پژوهشي در شيوه‌هاي ادبي امام تأليف محمدرضا اسدي كه به‌صورت گذرا بعضي از صنايع ادبي مورد استفاده‌ي امام را با ذكر شواهدي بيان نموده است و نيز به نكاتي پيرامون استنادهاي قرآني آثار نثر و شعري و... اشاره نموده‌اند و همچنين كتاب آقاي خانمحمدي تحت عنوان زيبايي شناسي شعر امام كه در آن به بيان شگردها و نكات زيبايي شعر امام پرداخته است. اثر ديگر فرهنگ اصطلاحات ديوان امام كه در آن اثر نيز به‌صورت گذرا بعضي از صنايع مورد استفاده امام و قالب‌هاي شعري و نمادها و اصطلاحات عرفاني (به‌صورت مفصّل) مورد بررسي و پژوهش قرار گرفته است، اما در اين ميان، نگارنده به دنبال آن بود تا با تحليل و استنادهاي علمي و استشهاد به شواهد شعري، اصالت سبك شعر امام را مورد بررسي و كاوش قرار دهد. ديوان امام به ترتيب فراواني ابيات شامل مجموعه‌هاي غزل، قصيده، مسمّط، ترجيع‌بند، قطعه و تعدادي ابيات پراكنده است و از آنجا كه نوع ادبي غالب در اين مجموعه‌ها غزل بود در بررسي اصالت سبك اشعار امام فقط نوع ادبي غزل در نظر گرفته شده است و فراواني و بسامدها برحسب تعداد غزلياتي كه در ديوان امام با تعليقات علي اكبر رشاد به چاپ رسيده است مدنظر بوده است، اين كتاب شامل پنج فصل مي‌‌باشد: فصل اول، زندگي‌نامه، آثار و جنبه‌هاي شعري شخصيت امام؛ فصل دوم، سبك و جنبه‌هاي موسيقايي كه شامل (موسيقي بيروني، كناري، مياني و معنوي)؛ فصل سوم سبك و زيبايي، زيبايي‌هاي اشعار امام در حوزه‌ي بيان (تشبيه، استعاره، كنايه و مجاز). در اين مبحث منابع اصلي كار كتاب جواهر البلاغه از احمد هاشمي و معالم البلاغه از محمد خليل رجائي بوده است، گرچه از منابع فرعي ديگر نيز استفاده شده است. فصل چهارم سبك و مسائل زباني؛ فصل پنجم كه خود شامل شش گفتار مي‌‌شود كه عبارتند از: سبك و عرفان، سبك و مذهب، سبك و سياست، سبك و اسطوره، سبك و اخلاق و سبك و فلسفه كه اشعار امام از حيث اين موضوعات همراه با شواهد شعري مورد بررسي و تأمل قرار گرفته است. البته به لحاظ اقتضاي مطلب در بررسي اين مقوله به ساير قالب‌هاي شعري مورد استفاده امام نيز توجه شده است.