مشخصات کتاب: سبک‌شناسی نامه‌های سیاسی امام خمینی (س)

مولف: علی عزیزی
سال: 1399
محل نشر: تهران
صفحات: 150
شمارگان: 500
سبک‌شناسی نامه‌های سیاسی امام خمینی (س)
چکیده:

مکاتبات سياسي، وصيتنامه، و نوع نگارش تاريخي، معنوي و ادبي امام از اهميت زيادي برخوردار مي‌باشد. انديشه و کلام ايشان، به آثار وي سبک نگارش متفاوتي بخشيده است. سبک، ويژگي‌هاي مشترک و پر تکرار در آثار يک شخص است که ديده مي‌شود. علم سبک‌شناسي نيز به بررسي اين وجوه تمايز مي‌پردازد. هدف سبک‌شناسي آن است که تناسب بارز عناصر سبکي زبان را در متن نشان دهد. از رهگذر سبک‌شناسي يک اثر، شخصيت نويسنده و بسياري از جنبه‌هاي ذهني او شناخته مي‌شود. سبک يک اثر ادبي، بيان بي‌واسطة شخصيت روانشناختي نويسنده است. گزينش واژگان و نحو متفاوت، سبک متفاوتي به‌وجود مي‌آورد. هر نويسنده، واژگان و ساخت دستوري‌ متفاوتي در نگارش مطالب برمي‌گزيند و در نگارش شيوه‌اي متفاوت از ديگران دارد که به آن سبک‌شخصي گفته مي‌شود، يعني سبک خاص يک شاعر يا نويسنده که اثر او را از هر اثر ديگري متمايز مي‌کند.
عناصر بارز سبک نگارش امام در گزينش نحو و واژگان در مکاتبات سياسي در دو سطح نحوي و واژگاني در اين کتاب مورد بررسي قرار گرفته است. گاهي سياق عبارات و طرز جمله‌بندي و به‌عبارت‌ديگر، نحوة بيان مطلب به لحاظ جمله‌بندي جلب توجه مي‌کند و همين به نوشته تا حدي وجهه سبکي مي‌دهد. سطح واژگاني، به بررسي لغات و واژگان به کار رفته در نامه‌ها مي‌پردازد. بسامد برخي از لغات در آثار کسي در تعيين سبک‌شخصي راهگشاست و يا نشان‌دهندة رفتار ذهني يک نويسنده با برخي از کلمات است، يعني معني يا احساس خاصي را با آنها بيان مي‌کند.
نامه، ابزاري ارتباطي است که جهت انتقال اطلاعات و اخبار و يا مسائل ديگر مورد استفاده قرار مي‌گيرد. نامه با توجه به هدف نگارش آن، مي‌تواند محتوايي سياسي، ادبي و دوستانه داشته باشد. نامه‌هاي سياسي امام، از آثار منثور مهم باقيمانده ايشان است که جزئي از اسناد انقلاب محسوب مي‌شود. ايدئولوژي و تحصيلات حوزوي امام سبب شده که پاره‌اي از نامه‌هاي سياسي ايشان، محتواي مذهبي و فقهي - حقوقي داشته باشد. اين نامه‌ها که خطاب به افراد يا جريان‌هاي سياسي زمان خود به نگارش درآمده است، ويژگي‌هاي سبکي متفاوتي دارد. سبك غالب نامه‌هاي امام، سبك مرسل است. ايشان مقاصد خود را در نهايت سادگي بيان مي‌کند. مهم‌ترين ويژگي‌ سبک نثر نامه‌هاي امام، بيان محاوره‌اي آن مي‌باشد. سطح سواد و نوع آموزش، متغير تأثيرگذار مهمي است که ساختار دستوري جملات از يک شخص به شخص ديگر را تحت تأثير قرار مي‌دهد. به‌عبارت‌ديگر، ساخت‌هاي دستوري بر اساس تحصيلات افراد متفاوت‌ و قابل تغيير است؛ به‌گونه‌اي که افراد با تحصيلات دانشگاهي نسبت به افراد حوزوي، به‌گونه‌اي متفاوت به بيان مطلب مي‌پردازند.کاربرد اصطلاحات فقهي- حقوقي و مذهبي در نامه‌هاي امام، متأثر از شخصيت مذهبي و فقهي ايشان مي‌باشد. تحصيلات حوزوي امام، باعث درآميختگي عبارات عربي و فارسي، و همچنين استفاده از آيات و احاديث در کلام ايشان شده است. سادگي و مرسل بودن نگارش ايشان، از نثر مشروطه تأثير زيادي پذيرفته است. توجه به مخاطب عامه و نگارش ساده، بارزترين خصوصيت نثر ايشان مي‌باشد. البته منظور از سادگي، نگارش نامه‌هاي بدون مفاهيم علمي نيست، بلکه استفاده نکردن از لغات پيچيده و دشوار، کنايه و استعاره‌هاي پيچيده است. ايشان در نامه‌هاي سياسي خود از صناعات ادبي استفاده نمي‌کند.
کتاب سبک‌شناسی نامه‌های سیاسی امام خمینی به قلم علی عزیزی تلاشي است جهت بررسي سبک نگارش امام در مکاتبات سياسي ايشان؛ نگارنده تمام تلاش خود را در تحليل سبک نگارش مکاتبات سياسي امام به کار بسته است. با اميد به آنکه اين اثر با شناسايي سبک شخصي امام در نگارش نامه‌هاي وي، طرز نگارش ايشان را براي خوانندگان فراهم سازد. این کتاب در 150 صفحه و 320/000 ریال در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است.