خداوند در سوره¬¬ي نساء ( آيات 34 و 128)، در رابطه با نشوز به سه موضوع محوري اشاره مي¬كند: « نشوز زن»، « نشوز مرد » و « راهكار مقابله با نشوز ». نشوز، در لغت به معناي مكان مرتفع و در اصطلاح فقها، تخلف زن يا مرد از تكاليف متقابلي است كه درراستاي تحكيم نظم در خانواده، برآنان واجب شده است. در تحليل ماهيت نشوز، نگارنده معتقد است كه نشوز، حقيقت شرعيه دارد و بر خلاف قول مشهور با همان معناي لغوي و عرفي در قرآن به كار نرفته و آيات فوق، با رويكردي اخلاقي – تربيتي در صدد رفع تخاصم زوجين، در درون خانواده مي¬باشند؛ بنابراين تحليل فقهي حقوقي اين آيات، ناصواب است. و نيز با توجه به كاركرد قرآني اين واژه، روايات رسيده در اين زمينه، رد سبب نزول ارائه شده در ذيل آيات فوق، به بيان مفهومي جديد از نشوز، مي¬پردازد كه بر اساس آن برخلاف اصطلاح فقهي نشوز - كه به مفهوم سرباز زدن هر يك از زوجين از انجام حقوق واجب ديگري مي¬باشد - در معناي خيانت استعمال شده است. در تحليل چگونگي « ضرب » در برخورد با نشوز زن، نگارنده با تكيه بر ظهور واژه و نقد گفتارهاي ارائه شده در مورد استعمال اين واژه در آيه، آن را زدني ملايم توسط همسر، در راستاي حفظ بنيان خانواده و در قالب رهنمودي اخلاقي و نه راهكاري جزايي تبيين مي¬كند. واژگان كليدي: حق ، تمكين، قنوت، نشوز