مشخصات کتاب: مبانی فقهی نظارت شهروندان بر حاكمان (با تأكید بر نظر امام خمینی)

مولف: دكتر قاسم جعفري
سال: 1387
محل نشر: تهران
نوبت چاپ: اول
صفحات: 305
شمارگان: 1000
چکیده:

بحث نظارت، به ويژه با نگاه ديني و فقهي، در مجموع موضوعي جديد است؛ بنابراين گامهاي برداشته شده در اين مسير تنها به منزله شروع مي‌باشد. اين موضوع كتابهاي تأليفي چنداني به خود نديده است و يا همچون ساير ابواب و موضوعهاي فقهي فصل يا بخشي از مطالعات و بررسيهاي علماي اسلامي را به خود اختصاص نداده است.
لذا نويسنده در كتاب حاضر سعي مي‌كند براي سؤالات زير پاسخهاي روشن و مستدل بيابد.
1- آيا در جامعه و نظام اسلامي شهروندان مي‌توانند بر حاكمان نظارت كنند؟
2- مفهوم، معنا و مقصود از نظارت چيست؟
3- مبدأ مشروعيت نظارت شهروندان بر حاكمان در نظامهاي موضوعي غربي و اسلام چيست؟
4- ماهيت نظارت شهروندان بر حاكمان، مبتني بر حق است، با تكليف؟ يا بسان بعضي امور نظير حضانت طفل ماهيتي دوگانه (حق و تكليفي) دارد؟
5- شيوه‌هاي نظارت شهروندان كدام است؟
6- نظر امام خميني(س) دربارة نظارت و پرسشگري شهروندان از حاكمان چيست؟
اين كتاب داراي مقدمه، پنج فصل و بخشها و گفتارهاي متعدد و نتيجه‌گيري و منابع مي‌باشد.
فصل اول: بررسي مفهوم نظارت، منشأ مشروعيت و نگاهي تاريخي به آن
فصل دوم: گسترة نظارت، انواع و روشهاي آن
فصل سوم: ادله شرعي نظارت شهروندان بر حاكمان
فصل چهارم: نظارت مردمي و پاسخگويي مسئولان
فصل پنجم: ساختارهاي دولت در طول تاريخ و مكانيزمهاي نظارتي