تعلیم و تربیت از جمله نهادهای مؤثر در عرصههای مختلف زندگی انسانهاست و از دیرزمان در بهبود حیات آدمی و ایجاد رشد و پیشرفت در عرصههای گوناگون حیات بشری ایفای نقش کرده است. هرچند جهان امروز در حوزههای فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و... با چالشهای متعددی مواجه است، بهنحوی که ملتهای محروم و ضعیف دنیا از آن رنج میبرند و دائم با تهدید و ارعاب زورمندان روبهرو هستند. با تجزیه و تحلیل مسائل موجود در جهان و مخصوصاً جوامع اسلامی و نیز ریشهیابی این چالشها به این نتیجه میرسیم که سرمنشأ همۀ مشکلات، دوری از فرهنگ اسلام و قرآن و جدایی از معارف پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) آن حضرت است. مسلمانان بیش از آنکه تابع اسلام و قرآن باشند و از پیامبر(ص) و خاندان آن بزرگوار پیروی کنند، تابع دشمنان اسلام هستند و از استکبار جهانی فرمانبری دارند. تا زمانی که آنها در این حالت قرار دارند، یقیناً وضعیت موجود برقرار و مستکبران بر سرنوشت آنان مسلط خواهند بود. اوضاع سیاسی - اجتماعی، چالشهای فرهنگی و مشکلات اقتصادی کماکان بر زندگی مسلمانان حاکم و سرمایۀ مادی و معنوی آنان به تاراج خواهند رفت.
راهحل مشکلات و برون رفت از چالشهای کنونی جوامع مسلمان تنها در بازگشت به هویت دینی و فرهنگی اسلامی میباشد که همان تمسک به قرآن و تبعیت از پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) ایشان است.
بهخصوص اگر نظام تربیت دینی مبتنی بر اندیشههای اسلامی و قرآنی باشد، در حل معضلات حیات انسانی کاربرد بیشتری ایفا مینماید. در جهان معاصر تنها کسی که توانست نظام اسلامی را بر اساس اسلام و سیرۀ معصومین(ع) بنیاد نهاد، شخصیت امامخمینی است. بیشک بعد از عصر معصومین(ع) تنها حکومت دینی و اسلامی نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران است که یادگار امام و از صدقات جاریه آن بزرگ مرد تاریخ میباشد. همانگونه که نظام جمهوری اسلامی جامعه اسلامی ایران را از سلطۀ استکبار بیرون آورد و مشکلات فرهنگی و تربیتی آن را برطرف نمود، نظام تربیت دینی ازمنظرامام، هم میتواند در حل بسیاری از چالشهای فکری و فرهنگی مؤثر باشد. این پژوهش تلاشی است در این راستا و اندیشههای تربیتی ایشان با یک تحقیق علمی، نظاممند و هدفدار به صورت کاربردی ارائه و در اختیار علاقهمندان به اسلام و دیدگاههای نجات بخش امام قرار گرفته است. نظام تربیت دینی با مبانی، اهداف، اصول، روشها، عوامل و ارکان تربیت در این پژوهش از منظر امام، بررسی، تبیین، استخراج و به منظور استفاده مخاطبان و مخصوصاً مراکز آموزشی و تربیتی عرضه شده است. امید است که مورد استفاده و کاربرد در نهاد آموزش و پرورش جوامع مسلمان و بهخصوص جمهوری اسلامی قرار گیرد.
این اثر در 500 نسخه، 351 صفحه و به قیمت 650/000ریال توسط پژوهشکده امام خمینی(س) و انقلاب اسلامی به چاپ رسید. این کتاب در 6 فصل: فصل اول: مفاهیم و کلیات، فصل دوم: مبانی تربیت دینی؛ فصل سوم: اهداف تربیت دینی؛ فصل چهارم: اصول و روشهای تربیت دینی؛ فصل پنجم: عوامل مؤثر در تربیت دینی؛ فصل ششم: شاخصههای نظام تربیت دینی از منظر امام خمینی تدوین گردیده و در انتها نتیجهگیری و کتابنامه نیز به آن افزوده شده است.